ایران پس از روسیه، دومین کشور از لحاظ دارا بودن ذخایر گازی میباشد. میزان ذخایر گازی اثبات شده ایران تا سال ۲۰۰۵ ، ۵/۲۷ تریلیون متر مکعب بوده است که معادل ۱۶٪ کل ذخایر جهان میباشد. هماکنون ایران بیشتر از ۴۲۴ میلیون متر مکعب گاز در روز برای واحدهای پتروشیمی، نیروگاهها، صنایع داخلی، تزریق به چاههای نفت، مصارف خانگی و صادرکردن به کشورهای همسایه و بازارهای بینالمللی تولید میکند.
اما شرکت نفتی «بریتیش پترولیوم» برای نخستین بار در چند دهه اخیر برآورد خود از ذخایر گاز طبیعی در جهان را کاهش داد و ایران را در رتبه نخست کشورهای صاحب ذخایر گازی در جهان قرار داده است. این شرکت در شصت و دومین گزارش سالانه خود با نام «مرور آماری انرژی جهان در سال 2013»، ایران را با 33.6 تریلیون مترمکعب ذخایر گازی در رتبه نخست کشورهای دارنده ذخایر گازی جهان قرار داد. بر اساس این گزارش، ایران با جذب سرمایههای داخلی و خارجی به ویژه در میدان گازی پارس جنوبی، تلاش کرده است تا تولید گاز خود را افزایش دهد.
پارس جنوبی بخشی از میدانهای گازی بزرگ مشترک میان ایران با قطر است. این میدان گاز وسعتی برابر با 9700 کیلومترمربع دارد که 3700 کیلومترمربع از آن در آبهای ایران و 6000 کیلومترمربع آن در آبهای قطر قرار دارد.
بریتیش پترولیوم برآورد ذخایر گازی روسیه را از 44.6 تریلیون مترمکعب در سال گذشته به 32.9 تریلیون مترمکعب کاهش داد. همچنین ذخایر گازی اثبات شده جهانی تا پایان سال 2012 را 187.3 تریلیون مترمکعب برآورد کرد.
LPG (Liquefied Petroleum Gas):
گاز مایع یا LPG به دو گاز هیدروکربنی بوتان و پروپان یا ترکیب آنها گفته میشود که در حالت مایع نگه داشته میشوند. معمولاً مقادیر کمی از ترکیباتی چون پروبلین و بوتیلن نیز در گاز مایع موجود است. گاز مایع بیشتر برای کاربردهای گرمایشی و به عنوان سوخت وسایل نقلیه استفاده میشود. همچنین در ساخت اسپریها و به عنوان گاز خنککننده در وسایل سرمازا همچون یخچال و فریزر نیز استفاده میشود.
LPG در پالایشگاها محصول فرعی تصفیه گازطبیعی و پالایش نفت خام است. ارزش حرارتی گاز مایع ۴۶.۱ مگاژول/کیلوگرم است که بالاتر از بنزین و نفت کوره است و در وزن مساوی انرژی بالاتری تولید میکند اما ارزش حرارتی آن در حجم مساوی کمتر است چون گاز است و تراکم کمتری دارد. هر لیتر گاز مایع ۵۰۰ تا ۵۸۰ گرم و هر لیتر بنزین ۷۱۰ تا ۷۷۰ گرم وزن دارد. این گاز در دمای ۲۱ درجه سلیسیوس تحت فشار حداکثر ۸ کیلوگرم بر سانتیمتر مربع به مایع تبدیل میشود. در زمان تولید فاقد رنگ و بو و حتی مزه است که برای ایمنی بیشتر به آن ترکیبات گوگرد دار به نام مرکاپتان (شامل اتیل مرکاپتان و متیل مرکاپتان) اضافه میشود.
این گاز به دلیل این که به سادگی قابل حمل و نقل است در بسیاری از مکانهایی که استفاده از منابع دیگر سوخت امکان پذیر نیست استفاده میگردد.
- خانهها جهت اجاق گازها و وسایل گرمایشی
- کارخانهها جهت سوخت کورهها و مشعلها و در بعضی از آنها جهت سوخت دوم
- آشپزخانههای صنعتی و تجاری
- سیستم جرقه زن (IGNITION) توربینهای گازی در نیروگاه های سیکل ترکیبی
- سوخت دوم برای خودروها
LNG (Liquefied natural gas)
گاز طبیعی مایع عمدتا از متان و اتان تشکیل شده است و چنانچه تا منهای ۱۶۱ درجه سانتیگراد در فشار اتمسفر سرد شود به مایع تبدیل می شود و حجم آن به یک ششصدم حجم گاز اولیه کاهش می یابد در نتیجه حمل آن در کشتی های ویژه به مراکز مصرف امکان پذیر می شود. برای مایع کردن گاز متان می توان آن را تا ۲/۵ درجه سانتیگراد زیر صفر خنک نمود و تحت فشار ۴۵ اتمسفر به مایع تبدیل کرد؛ این روش از لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه است ولی از طرف دیگر حمل آن تحت فشار زیاد احتیاج به مخازن بسیار سنگین با جدار ضخیم دارد که امکان پذیر نیست و از نظر ایمنی توصیه نمی شود در نتیجه در فرایند تولید گاز طبیعی مایع، فشار آن را به اندکی بیش از یک اتمسفر کاهش می دهند تا حمل آن آسان باشد.